Den Helder maakte deel uit van de Atlantikwall, die door de Duitse bezetter gebouwd werd in de Tweede Wereldoorlog. Deze meer dan 5000 kilometer lange verdedigingslinie liep van Noorwegen tot de Frans Spaanse grens. Den Helder was van groot belang voor de Duitsers vanwege de daar gelegen marinehaven, en door de aanwezigheid van de Rijkswerf, de scheeps en onderhoudswerf van de Koningklijke Marine. Den Helder werd een Verteidigungsbereich en was zo ook beschermd tegen aanvallen vanuit het binnenland. Vanaf Julianadorp aan de Noordzeekust tot aan het Balgzand bij de Waddenzee liep een tankgracht met flankeerende geschutsbunkers die vlakbij de kust overging in anti-tankversperringen of ( drakentanden ). De verdediging van den Helder bestond verder uit vijf kustbatterijen en drie luchtafweerbatterijen. Een groot deel van de bunkers is gesloopt, maar een aantal, waaronder een paar unieke en zeldzame typen, heeft het overleefd. ( Bron: Geert -Jan Mellink ).
Verscholen tussen de oude beuken en linden in villawijk Rijksdorp liggen nog 25 goed bewaarde bunkers. Het ruikt wel een beetje muf, hoor’’, waarschuwt boswachter Thomas Peek ( 25 ), terwijl hij een zware ijzeren deur opent in de voormalige munitiebunker. ,,Deze pantserdeur is een van de dingen die het bunkercomplex zo bijzonder maakt. Aan de kust zijn ze bij veel bunkers vlak na de Tweede Wereldoorlog de deuren eruit gehaald, omdat het staal veel geld opleverde. Hier zitten ze er nog allemaal in. De verscholen betonnen gebouwen op voormalig landgoed Rijksdorp werden in 1942 door de Duitsers neergezet. Op zes hectare grond bouwden de Duitsers een commandopost, badhuis, keuken, hospitaal, meerdere militaire opslagplaatsen en gevechtsschuilplaatsen en elf stuks waterbunkers. ,,Aan de vele verspreid liggende bergplaatsen kan je zien dat ze behoorlijk bang waren om zonder water te zitten. Een bureautje en stoel in een hoek van de voormalige munitiebunker herinneren aan de tijd nadat de Duitsers vertrokken. ,,De Nederlandse luchtmacht is het gaan gebruiken als commandocentrum tijdens de Koude Oorlog. Daarom zijn de bunkers ook zo goed bewaard gebleven.
” De complexen Rijksdorp en de klip te Wassenaar – type 502 “
The rest of the photos are still following! Under Construction.
-
- Deze gevechtsschuilplaats is van het type 502. Deze bood onderdak aan 2 infanteriegroepen van 10 man.
-
- In het complex Rijksdorp werden drie van dergelijke gevechtsschuilplaatsen gebouwd.
-
- Geheel links bevind zich een aparte toegang die naar een Tobruk leidt. In het Duits jargon ook wel bekend als ( Offner beobachter ).
-
- Toegang bunker
-
- Eén van de twee toegangen naar de verblijven.
-
- De pantserdeuren zijn nog in de bunker aanwezig
Naoorlogse activiteiten in Rijksdorp
Na enkele jaren van leegstand komt de Chef van de Luchtmacht met de vraag om de complexen de klip en Rijksdorp voor militaire doeleinde te bestemmen, en wel als “zijn Stafkwartier in oorlogstijd”. De keuze voor deze locatie, ver weg van zijn vesting in Scheveningen houdt verband met de nieuwe opvatting over een mogelijke nucleaire oorlogsvoering. Uitgangspunt van de gedachten is dat Den Haag een primaire doelwit zou kunnen zijn voor een aanval met een atoombom. In 1951 worden de complexen De klip en Rijksdorp inderdaad aan de chef van de luchtmacht toegewezen.
-
- De 502 in de zomer van 2023.
-
- In het ontwerp is voor de nabij-verdediging ook een Tobruk opgenomen.
-
- Deze kwam voor als losstaande constructie, en als onderdeel van een grote bunker.
-
- De schiet en observatie opening van binnenuit gezien.
-
- Deze is voorzien van een gebroken ingang.
-
- Ingang Tobruk.
Na de oorlog werden de groepsschuilplaatsen gemoderniseerd. De Tobruk werd van boven afgesloten en de linker toegangsopening werd omgebouwd tot nooduitgang. De in NBC- omstandigheden kwetsbare geweerschietgaten van de toegangsverdediging werden met beton gedicht. Tenslotte werd de observatieruimte benut voor het opstellen van een filterinstallatie en kreeg een extra toegang.
Beschrijving:
Copyright 2021 John Molenkamp.
